Podsumowanie panelu biznesowego - skutki ogólnego prawa żywnościowego (rozporządzenie (WE) nr 178/2002)
Za pośrednictwem ośrodków Enterprise Europe Network europejskie przedsiębiorstwa z branży spożywczej miały okazję do zaprezentowania swoich opinii dotyczących ogólnego prawa żywnościowego tj. przepisów Unii Europejskiej odnoszących się do żywności i jej bezpieczeństwa.
W połowie 2015r. ponad 900 firm z tej branży zostało objętych badaniem mających na celu zebranie informacji w jaki sposób ogólne prawo żywnościowe wpływa na mniejsze przedsiębiorstwa, będące uczestnikami łańcucha produkcyjnego w sektorze spożywczym. Za pośrednictwem ankiety Komisja Europejska chciała poznać doświadczenia firm, zarówno te dobre, jak i złe, związane z przestrzeganiem najważniejszych przepisów - w szczególności jeżeli te przepisy przyczyniły się do dodatkowej pracy „papierkowej" w latach 2002–2013.
Prawie 2/3 ankietowanych firm stanowili producenci i przetwórcy produktów żywnościowych, a blisko 94% z ankietowanych to firmy z sektora MSP, czyli zatrudniające do 250 pracowników. Spośród nich ponad 30% stanowiły mikroprzedsiębiorstwa (poniżej 10 zatrudnionych), ok. 30% firmy małe (10-49 pracowników) i prawie 25% firmy średnie (50-250 zatrudnionych).
Wyniki badania:
- Zdecydowana większość respondentów dobrze zdaje sobie sprawę z różnych podstawowych wymogów prawnych odnoszących się do ich profilu działalności np. obowiązku wprowadzania na rynek bezpiecznej żywności, kontroli wewnętrznych oraz działań, jakie należy podjąć w przypadku niezgodności z wymogami prawa.
- Odpowiadając na pytanie, czy konieczność spełnienia wymagań prawnych związanych z przedmiotową tematyką nastręcza trudności, większość ankietowanych wybierała opcję „rzadko" lub "nigdy". Natomiast prawie połowa respondentów uznała wymóg przeprowadzania samodzielnych kontroli jako trudny do spełnienia.
- Najczęściej występującymi wymaganiami w zakresie bezpieczeństwa żywności, które respondenci musieli spełnić w swoich umowach z dostawcami lub klientami
- były indywidualne standardy, wytyczne i kodeksy postępowania wydane przez stowarzyszenia branżowe i przekazywanie wyników kontroli własnych.
- Prawie połowa respondentów przyznaje, iż wymogi systemu identyfikowalności opartego na podejściu „jeden krok w tył – jeden krok w przód" wykraczają poza zakres normalnej księgowości. W tym samym kontekście, zdecydowana większość respondentów wskazuje na wyraźne korzyści z tego systemu identyfikowalności.
- Około 75% respondentów posiada wewnętrzny system identyfikowalności w obrębie własnej organizacji. Tyle samo ankietowanych posiada wewnętrzny system wycofania żywności stanowiącej zagrożenie dla bezpieczeństwa żywności, ale jednocześnie prawie połowa z nich nigdy nie korzystała z tego systemu.
- Wśród kosztów związanych z przestrzeganiem przepisów dotyczących żywności, zdaniem respondentów, najwyższe są koszty związane z etykietowaniem, zezwoleniami, rejestracją i certyfikacją, a dopiero potem koszty dotyczące wypełniania norm indywidualnych i koszty wewnętrznych kontroli bezpieczeństwa.
- Zdaniem ponad jednej czwartej respondentów, koszty administracyjne wymagane unijnym prawem żywnościowym (udzielanie organom publicznym lub osobom trzecim informacji na temat prowadzonej działalności gospodarczej) stanowią zaledwie 0-5% wszystkich kosztów administracyjnych firmy. Zdaniem ok. 20% respondentów koszty te stanowią 5-10%, zdaniem 10% ankietowanych: 10-15%, kolejnych 10%: 20% i więcej. Prawie 30% badanych wskazało, iż nie wie jaki jest udział tych kosztów.
- 18% respondentów wskazuje, że korzyści płynące z unijnego prawa żywnościowego przewyższają koszty; 24% twierdzi, że korzyści i koszty się równoważą; 32% ankietowanych twierdzi, iż koszty przeważają nad korzyściami. Około 25% badanych wskazuje, iż nie ma wiedzy, jak wygląda porównanie kosztów i korzyści ze stosowania unijnego prawa żywnościowego.
Luty 2016r.